Antalya Gazeteciler Cemiyeti’nin ev sahipliği yaptığı 28 Şubat ve 1 Mart 1997 tarihleri arasında gerçekleşen toplantıya 55 Gazeteciler Cemiyeti katıldı. Federasyon bağlamında somut kararların alındığı bu toplantıda prensip tartışmaları ağır bastı.
Antalya Gazeteciler Cemiyeti’nin ev sahipliği yaptığı 28 Şubat ve 1 Mart 1997 tarihleri arasında gerçekleşen toplantıya 55 Gazeteciler Cemiyeti katıldı. Federasyon bağlamında somut kararların alındığı bu toplantıda prensip tartışmaları ağır bastı.
Gazeteciler Cemiyetleri Başkanlar Konseyi 6. Toplantı tutanaklarında şunlar yer aldı:
Başkanlar Konseyi’nin 6. toplantısı, Antalya Gazeteciler Cemiyeti’nin ev sahipliğinde Antalya’da yapıldı.
Ev sahipliği ve yönetmelik uyarınca Divan, Antalya Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Erdoğan Kahya’nın başkanlığında üyeler Mustafa Yoldaş ve Meriç Ateş’ten oluşturuldu.
Gündem gereği, Çukurova Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Tamer Ünal, Adana’da yapılan 5. toplantı ile ilgili değerlendirme konuşmasını yaptı.
Bu arada verilen bir önerge ile Isparta Gazeteciler Cemiyeti’nin de Başkanlar Konseyi’ne alınması teklif edildi. Önerge oybirliği ile kabul edildi. Isparta Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Zafer Çağlar’a söz verildi. Çağlar, Cemiyetin kuruluşu ve faaliyetlerini anlattı. Kabul edilmelerinden dolayı teşekkür etti.
Gündemin üçüncü maddesine geçildi.
Madde gereği Başkanlar Konseyi 6. toplantısına katılan 36 cemiyet başkanına üye sayıları, sarı basın kartlı hamili üye sayılarıyla federasyona katılma kararı alıp almadıkları konusunda söz verildi.
Toplantıya katılan 36 cemiyetten 19’unun federasyona katılma kararı olduğu anlaşıldı. Tek tek üye sayıları belirlendi.
Daha sonra madde üzerinde görüşmelere geçildi. Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Nazmi Bilgin söz aldı:
Bilgin, sarı basın kartı komisyonun çalışmalarıyla yapılan son değişiklikler konusunda bilgi verdi. Basın kartının gazetecinin tanınmasında tek resmi belge olduğunu, Basın Konseyi’nin de Basın Kartları Komisyonu’ndan çıkartıldığını anlattı.
Aydın Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Mustafa Çezik söz alarak, gazeteciliğin Sarı Basın Kartı ile eşdeğer görülmemesi gerektiği yolundaki görüşü savundu.
Sakarya Cemiyet Başkanı Necdet Güngörsün de söz alarak, Sarı Basın Kartı verilişinde yerel cemiyetlerin görüşünün alınması gerektiğini söyledi. Sarı Basın Kartının önemine değinerek, verilişte titiz inceleme yapılmasını istedi. Ayrıca Federasyona katılacak cemiyetlerin tüzüklerinin ortak olması görüşünü savundu.
Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Nazmi Bilgin yeniden söz aldı. Basın kartı alınışında emniyet gibi kuruluşlardan görüş alınmasının doğruluğuna değindi ve son toplantıda yerel cemiyetlerin görüşlerinin de alınması yolunda görüşlerin doğduğunu ve bundan sonra görüşlerinin alınacağını söyledi. Sürekli Basın Kartında gerekli sürenin 17 yıla indirildiğini açıkladı. Tüm cemiyetlerin ortak bir tüzüğe sahip olmalarının yanlışlığına değinen Nazmi Bilgin, Federasyon kurulması halinde ortak bir tüzüğün olabileceğini kaydetti.
Nevşehir Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Muammer Başer söz alarak hizmetin Sarı Basın Kartıyla tanımlanamayacağını, basın kartı olmayan ama gazetecilik yapan kişilerin de aynı muameleyi görmesi gerektiği görüşünü savundu.
Divan Başkanı Erdoğan Kahya, konuşmaların Sarı Basın Kartıyla sınırlı tutulmayacağını hatırlatarak gündem gereği Federasyon ön taslak tüzüğü üzerinde görüş bildirilmesini istedi ve Antalya Gazeteciler Cemiyeti’nin bu konudaki görüşünü açıkladı.
Aydın Başkanı Mustafa Çezik söz alarak yeni üyeliklerin görüşülmesinin başvuru sahibinin bulunmadığı toplantılarda görüşülmesi gerektiğini hatırlattı. 8’nci maddenin daha demokratik hale getirilmesini istedi. Federasyon ön taslağını genellikle onayladıklarını belirtti.
Antakya Başkanı Günay Çelenk söz aldı. Federasyon isminin Gazeteciler Cemiyetleri Federasyonu olarak düzeltilmesi teklifinde bulundu.
Yozgat Cemiyet Başkanı Osman Hakkı Kiracı, Madde 4’ün asgari bir Sarı Basın Kartı olan cemiyetin Federasyona katılmasını teklif etti. Madde 8’in de delege sayısının Sarı Basın Kartıyla belirlenmesinin yanlışlığına değindi.
Mersin Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Ali Adalıoğlu da, 8. maddenin 25 üyeye bir delege gösterilmesinin gözden geçirilmesini, İstanbul, Ankara ve İzmir cemiyetlerine de bir kısıtlama getirilmesinin daha demokratik olacağını savundu. Federasyon yönetim kurulu sayısının da 13’ten 15’e çıkarılmasını istedi.
Kütahya Başkanı İhsan Tunçoğlu, delege sayısının belirlenmesinde endişeleri olduğunu, özellikle Sarı Basın Kartı koşulunu endişeyle karşıladıklarını söyledi.
Bu arada 10 Cemiyet Başkanı tarafından verilen bir önerge okundu. Önergede, delege sayısının ilin milletvekili sayısına göre belirlenmesi teklif edildi.
Toplantıya katılmayan ve görüşlerini yazılı olarak bildiren Balıkesir Başkanı Reşit Kıpçak, her cemiyetin üye sayısına bakılmaksızın 5 delegeyle temsiline, yönetim kurulunda da yüzde 50 Anadolu basınına kontenjan tanınmasını önerdi.
Sakarya Başkanı Necdet Güngörsün yeniden söz aldı. Milletvekili sayısına göre delege belirlenmesinin yanlışlığına değindi. 25 üyeyle bir delegenin de doğru olmadığını, kota getirilmesini istedi ve Federasyon Başkanının genel kurulda değil, yönetim kurulu içerisinde seçilmesinin daha demokratik olacağını savundu.
Bursa Başkanı Nuri Kolaylı da, Federasyon adı başına Türkiye ifadesi konulmasının yasaya bağlı olduğunu hatırlattı. Gazeteciler Federasyonu ifadesinin uygun olduğunu söyledi. Taslağın kabulu halinde 28 Şubat 1997 tarihinin delege seçilmesinde baz alınması şartının getirilmesini istedi. Bu tarihten sonrasının değerlendirmeye alınmaması gerektiğini anlattı. Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Yönetim Kurulu’nun bu Federasyona katılmama kararı aldığı yolunda söylentiler çıktığını, bunun ne derece doğru olduğunun Cemiyet Başkanı Nail Güreli tarafından açıklanmasını istedi.
Samsun Cemiyet Başkanı Necdet Uzun, Federasyonun bir an önce kurulması gerektiği görüşünü savundu.
Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Nail Güreli söz aldı. Güreli kişisel olarak Federasyonun kurulmasından yana olduğunu, bu güne kadarki tutumuyla da bunu ortaya koyduğunu anlattı. Güreli, Federasyon kurulmasıyla ilgili taslağı yönetim kuruluna götürdüğünü, burada tartışıldığını ve kesin bir katılmama kararı alınmadığını, ancak yönetim kurulu kararına (bu arada katılınmaması gerektiği) yolunda karar alındığını açıkladı. Başkanlar Konseyi’nin daha da genişletilerek sürdürülmesi görüşünde olduğunu da hatırlattı.
Muğla Başkanı Ünal Türkeş, Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Nail Güreli’nin Yönetim Kurulu’nda aldığı bu kararın gerekçelerini açıklamasını ve önerilerini sunmalarını beklediklerini söyledi. Bugüne kadar olan toplantılarda beraberlik anlayışıyla bugüne gelindiğini ve İstanbul’un Federasyon kurulmasını istediğinin hep empoze edildiğini hatırlatarak üzüntülerini belirtti.
İskenderun Başkanı Sami Uygur da, basına nasıl yardımcı olunur düşüncesiyle yola çıkıldığını, Federasyon kurulmasının benimsendiğini hatırlattı ve bugün ortaya çıkan durumdan üzüntü duyduklarını belirtti.
Kocaeli Başkanı Kâzım Ertek, basında çalışanları korumak için kurulan Başkanlar Konseyi’nin bu çabalarının boşa çıkarılmaması gerektiğini hatırlatarak Federasyon kurulmasını istedi. Sarı Basın Kartının da gerçek gazetecilere verilmesi gerektiğini savundu.
Aydın Başkanı Mustafa Çezik, İstanbul Cemiyeti’nde olan sıkıntının diğer cemiyetlerde olup olmadığını sorarak eksikliklerin tamamlanarak bir sonraki toplantıya gelinmesini istedi.
Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Nazmi Bilgin söz aldı. Bilgin, İstanbul Cemiyeti’yle Ankara arasında geçmişte çatışmalar olduğunu, ancak son yıllarda bir yakınlaşmanın oluşturulduğunu ve herhangi bir sorunun olmadığını vurguladı. Bilgin, Federasyon taslağında merkezin Ankara olması yolundaki ifadenin şekil olarak yer aldığını hatırlatarak, Ankara diye bir taleplerinin olmadığını, temsilci sayısını önemli bulmadıklarını, her türlü öneriye açık olduklarını ve başkanlığa aday olmayacaklarını söyledi.
Bu konuşmalardan sonra oturuma ara verildi. İkinci oturum saat 14.00’te açıldı.
Alanya Gazeteciler Cemiyeti’nin Başkanlar Konseyi’ne alınması yolunda 19 imzalı bir önerge verildi.
Bursa, Aydın, Sakarya, Adana alınması yolunda görüş bildirdi. İskenderun ve Aksaray Başkanlar Konseyi’nin önceki kararına ters düştüğünü belirterek, bunun yanlışlığına değindiler.
Yapılan 17 olumlu, 8 olumsuz oyla Alanya’nın da Başkanlar Konseyi’ne alınması üyelerin durumlarını incelemeleri ve gazeteci olmayanları üyelikten çıkarmaları koşulu ile kararlaştırıldı.
Alanya Cemiyeti Başkanı Mehmet Ali Dim, salona çağrılarak kendisine söz verildi. Mehmet Ali Dim, Başkanlar Konseyi’ne alınmaktan mutluluk duyduklarını belirtti.
Daha sonra Federasyon Taslak Tüzüğü’nün yeniden hazırlanması ve gözden geçirilmesi için komisyon kurulması konusunda verilen iki ayrı önerge okundu. Önergelerin tartışılmasından sonra Komisyonun 5 cemiyet başkanından oluşması görüşü ortaya çıktı. Bu görüşün onaylanması istendi ve kabul edildi.
Buna göre Komisyon, Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Nazmi Bilgin, Samsun 19 Mayıs Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Necdet Uzun, Çukurova Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Tamer Ünal, Bursa Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Nuri Kolaylı ve Doğu Anadolu Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Kadir Sabuncuoğlu’ndan oluşturuldu. Komisyon federasyon taslağını hazırlayarak, 7’nci Başkanlar konseyi toplantısından önce tüm cemiyet başkanlarına iletmesi, 7’nci toplantıda taslağa son şeklinin verilmesi kararlaştırıldı. Bu arada taslakla ilgili görüş bildirmek isteyen Başkanların Sn. Nazmi Bilgin’e başvurması kararlaştırıldı.
Daha sonra 7’nci toplantının Mayıs ayı sonunda Diyarbakır’da, 8’nci toplantının da Ağustos ayında Bursa’da yapılması oybirliğiyle kabul edildi. 6. Başkanlar Konseyi deklarasyonunun Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Nail Güreli tarafından hazırlanması istendi. Hazırlanan deklarasyon oybirliğiyle kabul edildi.
Toplantı bu kararla sona erdi.
Toplantı sonunda yapılan basın açıklamasında şu ifadeler yer aldı:
“Ülkemizdeki 55 gazeteciler cemiyetinden oluşan Gazeteciler Cemiyetleri Başkanlar Konseyi 28 Şubat ve 1 Mart 1997 günlerinde Antalya Gazeteciler Cemiyeti’nin ev sahipliğinde yaptıkları toplantı sonunda aşağıdaki görüşleri kamuoyuna açıklamayı kararlaştırmıştır:
Anayasada ifadesini bulan laik, demokratik, sosyal hukuk devleti ilkesinin mutlak savunucuları olduğumuzu ve bu ilkelerden vazgeçilemeyeceğini kesinlikle belirterek, yaşanan sıkıntıların TBMM ve hukuk kuralları içinde çözüm bulunması inancımızı vurgularız. Başta iktidarda olsun, muhalefette olsun ya da meclis dışında bulunsun, siyasal partilerin tümüyle birlikte, diğer demokratik kurumları da sorumlu davranmaya çağırıyoruz. Halkın gerçekleri öğrenme ve bilgi edinme hakkı demek olan basın özgürlüğünün vazgeçilmez koşulu olan demokrasiyi kararlılıkla koruyacağımızı, demokrasiyi araç olarak kullanıp, kendi dikta rejimlerini dayatmak isteyenlere kesinlikle geçit vermeyeceğimizi açıklarız.
Gazeteciler Cemiyetleri güçbirliğinin somut ifadesi olan Gazeteciler Cemiyetleri Başkanlar Konseyi, yerel ve yaygın basının sorunlarını çözme mücadelesini sürdürecektir. Bu arada 24-25 Kasım 1996 tarihinde Ankara’da yapılan 1. Anadolu Basın Kurultayı’nda yerel basının sorunlarını çözme yolunda vaat edilen hususların gerçekleştirilmediğini anımsatıyor ve bu ilgisizliği kınıyoruz. Buna karşı getirilecek yasaklayıcı ve sınırlayıcı hükümlerin demokrasiyi zedeleyeceği unutulmamalı; her zaman saydamlıktan yana olunmalıdır.
Basınla ilgili yasal düzenlemeler yapılırken Gazeteciler Cemiyetlerinin görüşlerinin alınması gerektiğini bir kez daha açıklarız.”